Doe eens (plant)aardig
Het was vorige week opvallend stil in onze bedrijfskantine. Dit kwam ongetwijfeld door uitgelopen vergaderingen, afspraken buiten de deur of de voorjaarsvakantie, maar het kan ook goed zijn dat er een andere reden voor was. Ter eren van de Nationale Week zonder Vlees en Zuivel werd er door de catering hoofdzakelijk plantaardig voedsel aangeboden. En zoiets werkt bij sommigen als een rode lap bij een stier. “Gaan zij nou voor me bepalen wat ik eet?”, zo zei een collega. Ehm… dat doet de catering al door niet alle voedsel ter wereld aan te bieden, hoor. En de keuze was overigens nog steeds reuze. 🙂
Je bent wat je eet
Voordat je wegvlucht omdat je denkt dat ik ga preken over het verband tussen voedsel en klimaat, hear me out. Ik ben niet van plan mensen te onderrichten in wat ze wel en niet mogen eten. Ieder moet dat helemaal zelf weten en ik ben op dat gebied ook niet heilig. Het eten van vlees en dierlijke producten is zo vanzelfsprekend in onze huidige maatschappij: je kunt niet van iedereen verwachten om massaal vegetarisch te gaan eten. Misschien zou het anders zijn als er, zoals we nu de foto’s van zwarte longen op pakjes sigaretten hebben, plaatjes van bloedende koeien en varkens met stalen pinnen door hun hoofd op onze pakjes vleeswaren zouden prijken, geen idee. Hoewel dit voor de doelgroep waar ik bij hoor niet zo veel uit zal maken, hihi. Hoe dan ook, ik probeer heus weleens om mensen na te laten denken, of liever gezegd te inspireren, wat betreft de verschillende voedselkeuzes. Je bent ten slotte wat je eet. Maar lang doorzeuren als mijn vriend een keer een lekkere hamburger bestelt terwijl ik op een vega burger kou, dat doe ik al enige tijd niet meer. Deels omdat ik zelf, zoals i kal zei, niet heilig ben en me ook weleens laat verlijden door de geur van gebakken kip of leverworst, en ook omdat hij regelmatig zonder morren mee helpt met het bereiden en nuttigen van een vega avondmaaltijd. Daarbij vind ik het ook niet aan mij om zo belerend over iemands voedselkeuzes te doen.
Waar ik me dan ook regelmatig aan stoor, is dat dit andersom wel vaak gebeurt. Vegetariërs worden soms belachelijk gemaakt en moeten steeds weer uitleggen waarom ze geen vlees, of dierlijke producten in het geval van veganisten, eten. Continu weer die discussie moeten voeren… is één van de redenen dat ik niet volledig vegetarisch ben. In één van mijn favoriete podcast hoorde ik het iemand ook al zeggen: “vegetariër zijn lijkt me zo moeilijk, niet eens omdat ik het stoppen met vlees eten lastig vind of vlees zal missen, maar om die eeuwige discussie die je met mensen moet aangaan.” Die opmerkingen als: “Die dieren zijn toch al dood”, bijvoorbeeld… dat is een argument dat ik als tienjarig meisje hanteerde, toen het nog makkelijk was dat mijn moeder voor me kookte en ik nog geen economielessen over vraag en aanbod had gehad.
Stigma
Wat niet mee helpt, is dat vega’s en vegans nogal gestigmatiseerd worden. Plantaardig eten klinkt voor veel mensen als ‘veel te ingewikkeld, te duur, je wilt toch niet elke dag salade eten?’ En vroeger was het allemaal inderdaad wat ingewikkelder, maar de laatste jaren zijn er echt heerlijke vleesvervangers op de markt gekomen. Mijn favoriet zijn de plantaardige broodsaladers van Johma. En het klinkt cliché, dat weet ik, maar je proeft echt geen verschil!
Een andere reden waarom ik sinds 2019 bewust meerdere dagen per week vegetarisch eet, is omdat ik over de gezondheidsrisico’s heb gelezen die het iedere dag eten van vlees met zich mee kunnen brengen. Ik wil niemand bang maken of onderzoeken aanhalen die toch niet blijken te kloppen, dus als je er meer over wilt weten, dan ligt het internet voor je open. Feit is wel dat ik me een stuk vitaler en gezonder voel sinds ik minder vlees ben gaan eten. Het is natuurlijk wel belangrijk om gevarieerd te blijven eten en om op andere manieren aan voedingsstoffen te komen die je anders uit dierlijke producten haalt.
Dus, iedere keer als ik mensen uit moet leggen waarom ik minder vlees eet en hier bewust mee bezig ben en dat ik niet alleen maar salades eet, vraag ik me toch af hoe het nog kan, anno 2025. We weten allemaal dat het slecht gaat met onze planeet en dat we er maar één van hebben. We weten ook, althans de meesten, dat dit voor een deel komt door de enorme hoeveelheid land, water en voedsel die nodig is om ons slachtvee in leven te houden en tevens weten de meesten van ons hoe wreed die dieren worden behandeld. Waarom wordt er dan, door een bepaald soort mensen, vol minachting gesproken over mensen die om deze reden bewust met hun voedselconsumptie bezig zijn? “Je bent niet allergisch, dus waarom moet ik helemaal aanpassen wat ik voor je kook, die ene keer dat je mee eet?” Zijn het mensen die zich onbewust toch schuldig voelen dat zij vrij van enige beperking alles eten waar ze zin in hebben? Voelt het voor hen alsof vegetariërs en veganisten hen dwingen hierover na te denken, tegen wil en dank?
Deze frustratie wordt trouwens niet veroorzaakt door mensen uit mijn directe omgeving, want vrijwel iedereen vind het helemaal prima dat ik bewust met mijn vleesconsumptie omga en houd hier dan ook rekening mee. Bovenstaande is voornamelijk gebaseerd op wat ik om me heen hoor van andere, échte vegetariërs. Kunnen we niet collectief afspreken dat groene genieters niet steeds hun neus ophalen als carnivoren vlees eten in hun nabijheid, en dat carnivoren op hun beurt de groene genieters in hun waarden laten? Dat zou heerlijk zijn, ook voor mensen die tussen beide werelden heen en weer pendelen en het in de ogen van beide kampen nooit helemaal goed doen, zoals ik. 😉