Kunst binnen handbereik #3: proeven met je neus
Een museum bezoeken met een visuele beperking lijkt in de ogen van sommigen tamelijk zinloos, maar in veel gevallen is dat absoluut niet zo. Er zijn genoeg plaatsen waar kunst wordt getoond zonder dat alleen het visuele zintuig wordt geprikkeld. In de serie ‘Kunst binnen handbereik’ bezoek ik tentoonstellingen of rondleidingen die door musea in het hele land worden georganiseerd en speciaal toegankelijk zijn gemaakt voor blinden en (zeer) slechtzienden. Dit derde deel van deze serie wijkt een klein beetje af van de vorige twee. Waar de tentoonstellingen die ik in deel 1 en deel 2beschreef speciale rondleidingen voor mensen met een visuele beperking waren, is deze expositie van zichzelf al multi-sensorisch. Nog steeds vrij visueel, maar er worden ook andere zintuigen geprikkeld. Daarom leek het me leuk om deze ook op te nemen in deze reeks. We bezochten begin deze maand de tentoonstelling ‘Grand dessert – de geschiedenis van het toetje‘ in het Kunstmuseum in Den Haag.
Een kleine vergelijking
Musea hebben het de laatste tijd niet zo makkelijk, wat overigens geldt voor de hele cultuursector. Je kunt hier ons rechtse kabinet de schuld van geven, die een forse schaduw werpt over al wat mooi en menselijk is en waar als enige cultuur angstcultuur gefinancierd word, maar het komt natuurlijk ook omdat men door de inflatie wat minder te besteden heeft. Gaat deze politieke overpeinzing nog ergens naartoe? Zeker, je zou nu toch juist denken dat musea hun deuren wagenwijd openzetten voor werkelijk alle doelgroepen die in hun exposities geïnteresseerd zijn? Dat zouden ze sowieso moeten doen natuurlijk, maar nu sommigen in zwaar weer lijken te verkeren verbaast het me soms des te meer hoe weinig deze culturele instanties hun best doen. Om een voorbeeld te noemen: wij waren laatst ook bij het Omniversum, de buur van het Kunstmuseum, waar ik straks weer op terug kom. Daar hadden ze echt een mooie tentoonstelling, super interessant en leerzaam, maar helaas niet echt toegankelijk. Je kon langs zeventien opstellingen lopen en vragen beantwoorden, die aan het eind ervan bepaalden wat voor soort mens je bent. Deze vragen, plus uitleg, waren enorme lappen tekst die mijn vriend allemaal voor mij mocht voorlezen tot zijn ogen uit zijn hoofd rolden. Zeventien vragen, met flink wat uitleg… en het ironische is dat sommigen daarvan over laaggeletterdheid en mensen met een beperking gingen. Het minste wat ze hadden kunnen doen is een voorleesknop toevoegen, waarbij de tekst, door een AI-stem voor mijn part, wordt voorgelezen. Deze simpele aanpassingen kunnen al zo veel schelen!
De zoete verleiding
Maar goed, terug naar de grand desserts. We gingen dus naar het Kunstmuseum voor deze leuke, tijdelijke tentoonstelling over de geschiedenis van het toetje. Naast dat ik er best wel trek van kreeg, was het een leuke en gezellige beleving. Er waren natuurlijk een hoop toetjes te zien achter glas, waar ik vrij weinig aan had. Hoewel, de felle kleuren van sommige heerlijkheden zijn voor mensen met restzicht goed te herkennen. Maar wat mij op een positieve manier triggerde was, en dat had ik al op de website gelezen, dat er ook met geuren werd gewerkt. Op meerdere plekken in het gebouw staan geurdispensers, waarbij je in een bolletje knijpt en een machtige geur je neus in blaast. Aangezien ik niet kon zien welk plaatje er bij stond, werd het voor mij een raadspelletje welk verrukkelijke nagerecht ik opsnoof. Sommige toetjes haalde ik er meteen uit, anderen dus totaal niet. Sommige geuren waren dan ook zo sterk dat je bijna stijl achterover sloeg en bleven nog geruime tijd tussen je neusvleugels hangen. Aanleiding tot grote hilariteit.
Ook waren er dingen om te beluisteren. Filmpjes met Heel Holland Baktberoemdheid Janny bijvoorbeeld, en het merkwaardige geluid van een drilpudding die zijn vorm verlaat. Dat vond ik wel een vermakelijke toevoeging aan deze tentoonstelling. Deze is overigens nog tot 6 april te zien in Kunstmuseum Den Haag.
En zou ik mijn visueel beperkte medemens aanraden de tentoonstelling te bezoeken, hoewel deze niet aangepast is voor ons? Jazeker, al is het aan te raden iemand met zicht mee te nemen. De verschillende trapjes en stapjes kunnen wat vervelend zijn, dus neem in ieder geval een functionerende hulp mee, of deze nu vier voeten, twee voeten of een rollende schrijf heeft. Overigens is er ook een audiotoer beschikbaar, maar dat hoorden we pas aan het einde van de expositie. Protip: altijd naar dat soort dingen informeren bij de kassa, haha.